Behandeling

De vooruitzichten bij zaadbalkanker zijn zeer goed. Ook als de tumor al is uitgezaaid is er een goede kans op genezing.

Operatie

Behandeling bestaat uit het verwijderen van de aangedane zaadbal (orchidectomie) via het lieskanaal. Zaadballen produceren spermacellen en een groot deel van de mannelijke geslachtshormonen (testosteron). Het verwijderen van één zaadbal hoeft niet te leiden tot vermindering van libido of tot impotentie.

Soms is de ziekte niet ontstaan in de zaadballen, maar bijvoorbeeld  in het weefsel achter het borstbeen. In dat geval hoeft geen orchidectomie plaats te vinden.

Actief volgen

Wanneer er geen uitzaaiingen zijn, is ‘waakzaam volgen’ een goede optie na de operatie. Indien de ziekte terugkeert (uitzaaiingen), treedt dit meestal binnen twee jaar na het stellen van de diagnose op, maar het kan ook pas na meerdere jaren optreden.

Of er na de operatie een aanvullende behandeling nodig is, hangt af van de volgende gegevens:

• Stadium van de ziekte
• uitgebreidheid van de uitzaaiingen
• lokalisatie uitzaaiingen
• hoogte tumormarkers

Op basis van deze gegevens deelt de arts u in in een risicogroep (kans op terugkeer van de ziekte). Iedere risicogroep kent een eigen type en bepaalde duur van behandeling.

Radiotherapie

Met aanvullende radiotherapie (bestraling) is de kans op uitzaaiingen te verkleinen en zijn uitzaaiingen in de lymfeklieren in de buikholte te behandelen. Doel van de bestraling is complete genezing te bereiken.

Chemotherapie

Afhankelijk van de risicogroep waarin u valt, zult u het advies krijgen aanvullende chemotherapie (twee kuren) te ondergaan om het risico op het ontwikkelen van uitzaaiingen te verminderen. Als er bij u al uitzaaiingen zijn aangetoond  dan is het benodigde aantal chemotherapiekuren afhankelijk van de indeling in welke risicogroep (drie of vier). Chemotherapie heeft als doel de snel delende kwaadaardige cellen te vernietigen. Het doel van de behandeling is genezing.

Operatie restlaesies

Op de CT-scan zijn na de afronding van de chemotherapie soms nog ‘restafwijkingen’ van het seminoom of non-seminoom zichtbaar.

Bij een non-seminoom vindt chirurgische verwijdering van alle restafwijkingen in lymfklieren die groter zijn dan 1 cm plaats. Bij uitzaaiingen in de lever of long ligt deze grens op 0,5 cm. Verwijdering van de restafwijkingen is noodzakelijk omdat in 30% van de gevallen er hierbij sprake is van een zogenaamd “matuur teratoom”. Dit is geen kwaadaardige aandoening en het teratoom reageert dan ook per definitie niet op chemotherapie. Een teratoom kan op termijn wel weer een nieuwe tumor vormen.

Bij een seminoom ligt de grens voor operatief verwijderen van restafwijkingen op 3 cm. Afwijkingen kleiner dan 3 cm verschrompelen vaak spontaan in de loop der tijd.