Emotionele verwerking
Tijdens de behandeling stond het leven vooral in het teken van overleven. Als die periode voorbij is, kunnen de ervaringen een beetje bezinken. U kunt zich afvragen: wat heb ik nou eigenlijk allemaal meegemaakt? En opeens kunnen er allerlei gevoelens en emoties loskomen:
- angst;
- boosheid;
- frustratie;
- irritatie;
- machteloosheid;
- paniek;
- radeloosheid;
- schaamte;
- somberheid;
- verbijstering;
- verdriet;
- wanhoop;
- wantrouwen.
Met de tijd nemen de pieken van emoties af. Maar het verwerken van het ziekteproces kan veel tijd en energie kosten. Uw stemmingen kunnen heel wisselend zijn. Misschien wordt u heel opstandig en prikkelbaar. Of juist lusteloos en somber. Soms bent u heel erg bezig met uw ziekte. En soms lukt het even om het gewone leven op te pakken. En geniet u volop van alles wat er om u heen gebeurt. U kunt zich het ene moment dankbaar voelen dat u er nog bent, maar het volgende moment verdrietig zijn om de beperkingen in uw dagelijks leven.
Tips die u kunnen helpen bij het verwerkingsproces
- Het verwerken van uw ziekteperiode begint met het omgaan met emoties. Hiervoor is het belangrijk dat u ze leert herkennen en dat u ze durft toe te laten. Dit kan beangstigend zijn, maar zo leert u wel uw emoties kennen. Hierdoor weet u ook hoe u reageert op die emoties. U kunt namelijk wel controle krijgen op hoe u met u met uw emoties omgaat;
- Een goede manier om emoties toe te kunnen laten en te verwerken, is ze te delen. U kunt erover praten met vrienden of familie. Of u kunt ze opschrijven in een dagboek of in een blog dat u met anderen deelt. Als deelnemer op kanker.nl kunt u blogs van anderen lezen en erop reageren. Ook kunt u zelf een blog bijhouden;
- Een goede leefstijl zoals gezond eten en niet roken kan u helpen om u lichamelijk beter te voelen. Dit kan ook een positief effect hebben op uw psychische gezondheid;
- Er bestaan speciale revalidatieprogramma’s voor mensen die kanker hebben (gehad) om zowel uw lichamelijke conditie als uw psychische gezondheid te verbeteren;
- Verschillende (creatieve) activiteiten kunnen u helpen bij de verwerking. U kunt bijvoorbeeld rust of kracht vinden in kunst, muziek, natuur, meditatie of op spiritueel gebied;
- Aandacht voor het verwerken hoeft geen continu proces te zijn. Dan schuilt het gevaar dat u er in blijft hangen. Zorg daarom voor afgebakende momenten met volle aandacht. En kijk dan of u voor afleiding kunt zorgen om het weer even los te laten.
Verwerken kost tijd
Het kan een tijd duren voordat u een nieuwe balans heeft gevonden. U moet het verwerken, een plek geven, waardoor de klachten in de loop van de tijd minder worden. Er is geen pasklaar antwoord op de vraag hoe u het beste met kanker kunt omgaan. Iedereen is anders en elke situatie is anders. Iedereen verwerkt het hebben van kanker op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo.
Wanneer verwerken niet lukt
Een aantal mensen verwerkt het zelfstandig, zonder professionele hulp, al dan niet met de hulp van naasten. Maar anderen lukt het niet om alle emoties en gevoelens zelfstandig te verwerken. De klachten verminderen niet, hoe goed u het ook probeert. U krijgt juist alleen maar meer klachten, zoals:
- piekeren;
- geen eetlust;
- problemen met slapen;
- vaak het gevoel hebben dat u moet huilen;
- uitingen van stress zoals hoofdpijn of spierspanningen;
- voortdurend schuldgevoel.
Om hulp vragen kan lastig zijn
Helaas blijven veel mensen te lang rondlopen met ernstige klachten zoals piekeren, slaapproblemen en andere uitingen van stress. Hulp van een professionele hulpverlener kan dan veel opleveren of zelfs nodig zijn. Maar de drempel om hulp te zoeken is vaak erg hoog. Verschillende gedachten kunnen u weerhouden:
- u heeft de behandeling gehad, u bent genezen. Klaar toch?;
- het is normaal dat u er even doorheen zit als u kanker heeft(gehad), dus dan is psychische hulp toch niet nodig?;
- u relativeert de klachten, zo erg is het ook weer niet, het komt wel weer goed;
- u praat er al regelmatig over met vrienden of familie, dan uit u zich toch al?;
- u schaamt zich;
- hulp aannemen is een teken van zwakte, omdat u het blijkbaar niet zelf kunt oplossen.
Deze gedachten zijn heel begrijpelijk. Maar wanneer u vast bent gelopen, helpen deze gedachten u niet.
Hulp zoeken is soms wel aan te raden
De kans is groot dat u zelf niet beseft hoeveel invloed de klachten op uw leven hebben, omdat u er al zo lang mee rondloopt. Als u al langere tijd last heeft van bovenstaande klachten, is het aan te raden om toch te proberen hulp te zoeken. Hulp betekent niet per se maandenlang in therapie gaan. Soms kunnen 1 of een paar gesprekken met een hulpverlener al helpen.
Voordelen van een gesprek met een hulpverlener
- Het kan ingewikkeld zijn om u te uiten bij naasten. Iedereen in uw omgeving vindt er iets van en heeft misschien een oordeel. De professional zal niet oordelen;
- Als u een afspraak heeft gemaakt bij een professional, zult u waarschijnlijk beter nadenken waarover u wilt praten. En daardoor gerichter bezig zijn met uw klachten;
- Naasten voelen bijvoorbeeld ook verdriet. Daarom kunt u bewust, dan wel onbewust toch vaak voorzichtig zijn met uw hart luchten bij naasten. Dat hoeft bij de professional niet;
- Als u hulp krijgt bij de verwerking van een hulpverlener, zal dat ook uw naasten ontlasten. Dit kan de relatie ten goede komen;
- De hulpverlener heeft ervaring met andere kankerpatiënten. Hij/ zij kan u handvatten geven.
Bron: www.kanker.nl